Poeta e escritor
O vindeiro luns 20 de xaneiro visitan A Catapulta o humor, a poesía e a música do dúo Columna Vegana.
Poderá seguirse en directo a partir das 19.30h en Youtube e Twitch.
Se queres catalos previamente, déixoche a súa actuación nas Miudiño Sessions da Regueifa.
O pasado 14 de decembro de 2024 intervín na V Marcha Cívica pola Devolución da Casa Cornide, na Coruña.
Lin un texto preparado para a ocasión.
Texto completo:
Que ben ten que sentar que che regalen unha casa. Que che regalen unha casa. Un agasallo do tamaño dunha casa, dun pazo, dun piso, dun apartamentiño, dunha cabana. Que ben se ten que dar. Que ben ten que sentar! E non porque alugar ou acceder unha vivenda sexa imposible! Xa só polo detalle! Iso si, se, por exemplo, estás na casa sabendo que esa casa é dunha persoa… Pois pode darse mal, pode darche un aquel… Peor se soubeses que esa casa é de dúas persoas, dunha parella, vaia! E se é dunha familia? Uf… Aí o corpo comeza a revirarse… Pero imaxina que a casa é de todas! Que a casa, que esa casa, é de todos! Ai, non! Tenche que dar un aquel de vergonza estar na casa e que sexa de todos. Non o entendedes? Non o entendedes, quietude maldita, que é de todas. E como volo explicamos? Como podemos facer para explicárvolo. Teremos que usar as técnicas capitalistas máis básicas como a música promocional? Pode, pero teremos que usar as músicas que a vós vos resoan. E teremos que dicir que…
Era ben que como a casa é do pobo é bo que o pobo poida as portas abrir as fiestras abrir a contras e aireala ou poñer dentro un deshumidificador zum zum zum bando a todo cando lle dea ata que as pantasmas da longa noite de pedra vaian para o tanque do aparato como a destilación pestilente última…
Aaaaabur
Que non queremos o que vos queredes e nós non queremos o que vos queres que somos doutra condición e não queremos cá opressores, se estivermos bem juntinhos, vai-se embora o mandador vai-se embora o mandador…
Aaaaabur
Levantemos o corazón. Témolo levantado cara ao usurpador.
Celebramos a túa a morte. Reclamamos a devolución. Ídevos de aquí.
Abramos as portas e que non volvan máis
O sábado 14 de decembro participarei cun breve recitado no remate da V Marcha Cívica Pola devolución da Casa Cornide.
No cartel está toda a info necesaria e, a continuación, o manifesto.
MANIFESTO
O Pleno municipal da Coruña de 12 de setembro de 2019 aprobaba unha moción por unanimidade para a devolución da Casa Cornide ao patrimonio municipal e que o concello presente unha denuncia no Xulgado para recuperar a propiedade. Por outra parte, a Xunta de Galicia iniciaba o 14 de maio de 2021 o expediente para declarar Ben de Interese Cultural (BIC) a Casa Cornide, que era aprobado o 27 de abril de 2023 e publicado no DOG en maio.
Dezanove meses despois a Casa Cornide segue pechada a visitas públicas, infrinxindo a Lei de Patrimonio Cultural de Galicia que obriga aos propietarios a apertura de catro días ao mes e un mínimo de catro horas cada día cando hai unha declaración de Ben de Interese Cultural (BIC).
Isto é posíbel pola permisividade da Xunta coa familia Franco, que alega agora que é unha vivenda particular e que alí vive xente, cousa totalmente falsa e posíbel de comprobar cunha inspección da Xunta. Por outra parte, a Xunta considera que esta continuada infracción da lei é leve e anuncia unha proposta de sanción ridícula de 3.000 euros.
Como dicía a moción aprobada o 1 de outubro de 2020.: “Significados franquistas que promoveron e participaron activamente nos espolios do pazo de Meirás e Casa Cornide –Alfonso Molina Brandao, Pedro Barrié de la Maza e Sergio Peñamaría de Llano– aínda conservan na Coruña rúas, retratos en edificios públicos, placas, monólitos e todo tipo de distincións, que non pode admitir unha sociedade democrática”.
Non queremos a Pedro Barrié, nin a Alfonso Molina como fillos predilectos porque foron persoas ao servizo da ditadura, que participaron na represión, como recolle o informe elaborado polo Instituto José Cornide de Estudos Coruñeses por encargo do propio concello da Coruña.
A Lei de Memoria Democrática xa retirou a Pedro Barrié o título de Conde de Fenosa. para cumprir co obxecto desa lei: “Defensa dos valores democráticos e os dereitos e liberdades fundamentais” (artigo 1.3). O Pleno da Coruña de 11 de setembro de 2017 declaraban aos Franco como persoas non gratas. Por outra parte, Barrié xa perdeu distincións en moitos concellos: Corcubión retiráballe o título de Fillo Adoptivo e Sada unha avenida e a distinción de Fillo Adoptivo.
O Pleno da corporación municipal de O Barco de Valdeorras, alcaldía socialista, acordaba por unanimidade, a iniciativa da Comisión pola Recuperación da Memoria Histórica da Coruña (CRMH), solicitar ao concello da Coruña que, sendo coñecedores dos crimes cometidos en Valdeorras por Sergio Peñamaría como tenente dunha Bandeira da Lexión, cambie a actual rúa Alcalde Peñamaría por Mártires de Valdeorras.
Manuel Rivas dicía na lectura do manifesto da II Marcha pola devolución da Casa Cornide: “Estamos decididos a convocar a III, IV Marcha Cívica e as que sexa necesarias até poñer fin a este espolio”. Pois aquí estamos na V Marcha porque se conseguimos a recuperación do pazo de Meirás para o patrimonio público e a titularidade de 691 bens do pazo que a familia Franco se negaba a entregar; se conseguimos a declaración da Casa Cornide como BIC, continuando coa mobilización cívica conseguiremos que se abra ao público e tamén a súa recuperación para o patrimonio municipal.
Esiximos á Xunta de Galicia:
Que acabe coa política de permisividade coa familia Franco, que asuma as súas responsabilidades para facer cumprir a Lei de Patrimonio Cultural de Galicia e que aplique a máxima sanción pola súa negativa a abrir ao público a Casa Cornide
Que presente ante o Parlamento de Galiza a iniciativa lexislativa conducente a tipificar como falta grave ou moi grave na Lei de Patrimonio Cultural o incumprimento de réxime de visitas do público aos BIC
Que realice unha inspección en cumprimento do artigo 36 da Lei 5/2016 de 4 de maio de Patrimonio Cultural de Galicia –“As propietarias están obrigadas a permitirlle o acceso aos devanditos bens ao persoal habilitado para a función inspectora”– para corroborar que a Casa Cornide non é un domicilio particular e que alí non vive ninguén.
Que se por parte da familia Franco hai unha “continuidade ou persistencia na conduta infractora” (artigo 134.3.a da citada lei), estude se “puidera ser constitutiva de infracción penal e proceda a tomar as medidas en defensa da legalidade e do interese público”, como xa denunciou a CRMH da Coruña. Sinala o artigo 289 do Código Penal: “O que por calquera medio destruíse, inutilizara ou danase unha cousa propia de utilidade social ou cultural, ou de calquera modo subtraésea ao cumprimento dos deberes legais impostos en interese da comunidade, será castigado coa pena de prisión de tres a cinco meses ou multa de seis a 10 meses”.
Reiteramos o noso apoio ao Concello da Coruña para que presente demanda xudicial civil para recuperar a Casa Cornide para o patrimonio do concello e esiximos ao o Goberno Municipal:
Que traslade a Comisión de Honras e Distincións e ao Consello Municipal de Memoria Histórica, sen máis dilación, a proposta de retirada de rúas e distincións a Pedro Barrié de la Maza, Alfonso Molina Brandao e Sergio Peñamaría de Llano.
Que se execute xa a proposta do Instituto José Cornide de Estudos Coruñeses para a retirada de rúas e distincións, en cumprimento da Lei de Memoria Democrática, independentemente das futuras ampliacións do informe dese Instituto.
FÓRA OS OKUPAS DA CASA CORNIDE! RECUPERACIÓN PARA O POBO DA CASA CORNIDE. FÓRA FRANQUISMO DA CORUÑA!
Sempre quixeches probar a enredar coa poesía? Mesturar distintos materiais textuais e crear nova vida? Escribir unha cantiga medieval a alguén que detestas? Simplemente queres pasar un bo momento ríndote de todo?
Xa está dispoñible o Poemarionova, un caderno de actividades poéticas co que poderás elaborar os teus propios textos, con instrucións lúdicas e irreverentes.
Xogos de formato, intertextualidades, diferentes tons… Puntos de partida para iniciar a procura que é a poesía.
Ademais, tal e como se indica na obra, podes compartir as túas creacións no formato que desexes a través do correo poemarionova@paris.gal.
As obras recibidas, iranse publicando na web dedicada a tal fin, porque a lóxica é a lóxica, poñas como te poñas.
Se aínda non o fixeches, subscríbete á miña newsletter na que vou informando de lanzamentos de artefactos coma este e moitas outras historias.
Un fragmento dun poema do libro O único e verdadeiro deus das cousas que están feitas un cristo forma parte do almanaque para o 2025 do proxecto de divulgación científica e cultural Ceos Galegos: CeosGalegos25.
Trátase dun almanaque con formato mural con 14 imaxes realizadas por algúns dos mellores especialistas en fotografía nocturna e astronómica. As imaxes van acompañadas de pequenos textos de autoras como Estíbaliz Espinosa, Luna Miguel, Berta Dávila ou Carmen Conde.
Todo o recadado axuda a manter a inicativa en funcionamento. Pódese mercar a través da súa web e tamén nos puntos de venda que indican nela.
O meu texto, por certo, pecha o ano.
O sábado 30 de novembro estarei canda Tamara Andrés presentando [ELIMINADO]
No Culturgal presentaremos os poemarios que [ELIMINADO]
Ás 18.00 estades todas e todos convidadísimos a[ELIMINADO]
No posto 42 da feira que se celebrará en Pontevedra [ELIMINADO]
Para non concretarme e O único e verdadeiro deus das cousas que están feitas un cristo convivirán o vindeiro [ELIMINADO]
O stand 42 alí será o de Edicións Positivas e escoitei a Chenoa porque [ELIMINADO]
Convencín a dúas garzas para tirarche laranxas cando saías da misa e despois volvín á rutina porque [ELIMINADO]
O vindeiro luns 16 de decembro ás 19.30h [cambio de data: non será o 2 de decembro] recibo na Catapulta a poeta e escritora Rosalía F. Rial.
Ademais dunha persoa magnífica, Rosalía conta cun talento tremendamente expansivo, polo que teremos ocasión de falar de poesía, pero tamén de música, teatro, propostas performáticas e mil derivadas máis.
Poderase seguir en directo a través das canles de Youtube e Twitch de El Salto.
Spotify é unha empresa sueca fundada en 2006, está dispoñible en máis de 180 países e en 2023 despediu uns 200 empregados.
Reúno aquí a 20 artistas que non teñen ningún disco ou aos que lles faltan traballos destacados en Spotify. Sei que non vén a conto escribir este post a estas alturas do conto, pero tamén sei que cada un pode facer o que lle pete.
—Hai máis artistas e proxectos galegos que non están en Spotify?
Si.
—Son estes os máis relevantes entre os que non están?
Non.
—Entón, isto está só baixo o teu criterio e non lle podemos dar máis relevancia que un pequeno exabrupto de sobremesa?
En efecto.
Con respecto a cada banda, indico onde podes encontrar a súa música, recomendo unha canción que podes probar para ver se che mola o que fai e tamén algúns artistas e proxectos relacionados, xa sexa porque participan deses grupos, porque formaron parte da mesma escena ou porque comparten lacena na miña cabeza (subxectividade innecesaria).
Para pechar esta pesada introdución non solicitada, dicir que para esta publicación, ademais de tirar de memoria, resultaron moi valiosas fontes de consulta como Hip Hop en Galego, GZMúsica, La Fonoteca e canles de Youtube como as de Empuje.net, a da extinta Sala Super 8, a de kunkeiro69 ou a de indesexable. Se non as coñeces, mergúllate nelas e seguro que atopas algo que che cunde.
O futuro do pretérito feito rap. Fluzo é unha delicatessen.
As letras e voces principais do Hevi e as bases de Javi conforman unha educación emocional a medio camiño entre a carriza e o transistor.
Os músicos de Xenreira nutriron algúns dos proxectos máis interesantes das últimas décadas.
O seu disco Érguete! contou coa produción de Kaki Arkarazo (Negu Gorriak, Banda Bassotti, Lamatumbá, Os Diplomáticos de Montealto…) e ten temazos que son himnos, pero o peche co “Mesmo berce, mesma loita” é ouro puro.
Se meteses dentro do motor dunha motoserra os Dead Kennedys, os Lendakaris Muertos e a obsesión pola figura do condutor de autobús máis divertido da costa (Juan, condutor feliz), o resultado serían os John Happy Driver.
Foron responsables dalgúns dos concertos máis divertidos da década de 2010.
É un feito demostrable cientificamente que Samesugas contan coa mellor voz do rock feito en Galicia. Aínda que teñen varios discos en Spotify, non están alí xoias como o Alá vai! ou o Machine in your brain.
A nivel persoal só dicir que sempre tiven unha obsesión coa canción “Muito para ti” (basten como exemplos “Furacán”, de Terbutalina, ou “Devil’s Ride”, de Thee Blind Crows).
Nesta banda había reunido un talento creativo como en poucas ocasións se ten visto. O resultado? O verdadeiro gastropunk.
En Spotify poderás encontrar a colaboración que fixeron para o disco tributo aos Resentidos. Que tema escolleron? “Minúsvalida”. Xogo, set e partido.
A obra do Leo é tan ampla e diversa que merecería un post en exclusiva para el.
Aquí só reparo na súa obra en solitario, un prodixioso periplo do punk ao blues-folk, sempre co seu selo de autor tenro e montaraz.
En Spotify hai 300 artistas e bandas que se chaman Wisdom e ningunha é esta banda de metal extremo de Ferrolterra.
Son responsables dalgunhas das mellores letras e dos conceptos máis ferintemente divertidos do noroeste peninsular, como “Escuadrón de Patexos” ou “Embalsamado en seme de porco”.
Antes do éxito de Biba Dupont, Helga e Xalo crearon este interesantísimo proxecto de electrónica.
O seu disco Vagalú é unha pequena xoia que, por certo, conta con baterías e percusión de Pulpiño Viascón.
Descubrinos a través do seu disco Almas da noite e flíparonme os temas e o coidado de certos arranxos, como a intro de high-class de Antonio na batera de “Pechando a noite”. De feito, creo que sobre iso foi a primeira conversa no Malas Pécoras de Compostela cando el estaba comezando con Familia Caamagno e nós estabamos buscando con Terbutalina tocar en calquera sitio, pero isto son historias de pureta que non veñen a conto.
Xunto cos Samesugas, penso que son a banda que mellor adaptou ao galego a sonoridade da lingua xermánica hexemónica, aproveitando todo o xogo das agudas; mesturado cunha sonoridade que, persoalmente, me remite ao rock escandinavo de comezos de século XXI.
Na época na que aínda era lícito levar camisas de flores ás churrascadas, era imposible non pinchar o “Churrasco” dos Juanito Broders en canto a carne comezaba a crepitar sobre as ascuas.
Da mellor música para probar os graves do teu equipo estereofónico.
Unha das miñas bandas galegas favoritas dos últimos anos, senón a favorita. Composicións evocadoras, onde épica e lírica conviven con mestría.
Baste para corroborar a miña devoción, que as súas cancións son a banda sonora da Catapulta.
Quitando os discos que sacaron co selo Matapadre (Cada can que lamba o seu carallo e O corenta e oito nomes do inimigo), os discos e EPs de Malandrómeda non están en Spotify.
Quizais a banda máis respectada por calquera que algún día quixo escribir dúas liñas que rimasen.
Quique, Cris e Rafa Anido.
Punk, ruído e punk.
Moi punk.
Todo o punk.
O punk.
Todo o mundo sabe que Cerceda é berce de talento musical; non imos descubrilo agora. Con todo, o caso de Xenderal é especial: unha proposta diferenciada, un pericia única e mensaxe positiva ben definida.
Os grupos de nicho, que afondan decididamente nunha única temática, flípanme. É o caso de U.F.F. (Un Firme Fracaso), conxunto feito por e para skaters, con temas como “Comebolsas del patín” ou “Sin eje”.
Un bulldozer é unha máquina de gran potencia, cunha peza metálica dianteira que se abre camiño levándose a todo o que pilla por diante.
Pois iso.
Hai varios focos sen os que non podes achegarte ao punk en Galicia no século XXI.
Un deles, sen dúbida, é Esteiro, onde proxectos como Razzia, Metralla ou os mencionados John Happy Driver expresaron artisticamente o que non se sabía que había alí.
Surf e bailoteo, comandados por Leiro/Leroy/Gershon, antigo compañeiro de pupitre que, ademais dun guitarrista da hostia, sempre foi das persoas máis divertidas que coñecín.
Ía contar que eu fora probar a tocar o baixo con eles cando estaban formando a banda, pero non o vou contar.
Ter o considerado primeiro videoclip da historia do hip hop en galego sería suficiente para falar da relevancia de Fo-di e Barbaconna, pero a sensación de revelación cando comezas a escoitar cada un dos seus temas convérteos en imprescindibles.
Despedida e bonus track!
Vou despedindo este artigo con esta canción do portugués Fausto. Se ben a maior parte da súa discografía está en Spotify, xusto non encontrarás o seu Madrugada dos Trapeiros que inclúe este “Uns vão bem e outros mal” que é un tesouro.
E, antes de pechar, só dúas consideracións
A primeira: non é obrigatorio estar en Spotify, ao igual que non é obrigatorio estar en ningunha plataforma. Pode semellar obvio, pero cadaquén é moi libre de manexar a súa obra como quere. Un dos motivos de escribir este artigo foi que en moitas conversas vin como outras persoas descoñecían aquilo que non estaba en Spotify ou mesmo se negaban a buscar o que non estivese na plataforma. Por favor, non sexamos preguiceiros.
A segunda: insisto en que faltan moitas e moitos artistas nesta listaxe. Busca, investiga e, sobre todo, comparte. Tes como me contactar se che apetece.
Se queres, tamén podes subscribirte á miña newsletter onde, entre outras cousas, tamén vou compartindo o que escribo no blog ou bandas e discos que vou descubrindo.
Os meses concaténanse como as formigas devecendo o polo de limón caído na beirarrúa diante da clínica oncolóxica. Logo da visita de Esther F. Carrodeguas no mes de setembro, en outubro A Catapulta recibe ao enormérrimo Luix Kaf.
O novo programa emitirase en directo a través das canles de Youtube e Twitch de El Salto o luns 21 a partir das 19.30h.
O 12 de outubro estarei no CS Gomes Gaioso da Coruña recitando forte textos do poemario O único e verdadeiro deus das cousas que están feitas un cristo.
A que hora? Ás 12:30 da matiné e haberá petiscos e un pouco dunha cousa e un pouco da outra.
